Ngaihtuah chang ka ngah ta hle mai, ka ngaihtuah nasat poh leh “Mizo” intite kan lo racist zia hi zahtlak ti khawpin ka chiang tawlh tawlh mai chu a ni e. “Mizo” inti-te aia racist hi HITLER bak kha an awm dawn em ni chu le aw, ka ti deuh hial thin bawk.
Mongol thlah hrang hrang indo reng mai huikhawmtu leh ram pakhata dintu, Temujin (Chinggis Khan) kha chuan, an chak theih zawknan a hmelma (a chipui Borjigin tribe nilo) pawh a generalah hial a dah duh a nih kha mawle. Keini “Mizo” intite hi chuan, “Mizo” intiten kan chipui nireng si pawh an awmna ram a danglam vang a an identity a danglam-in emaw, an hnam bil tawng an la hman vang hian “Mizo pawh inti duhlo” kan ti leh mai thin nia mawle.
Mizo Union chuan 1947 khan India leh Kumpinu sawrkar ah Lusei vek kan nih loh thu ziakin, “Mizo Memorandum” an thehlut a, tah chuan tute nge Mizo chu chiang takin an ziak lang a ni. A hnu kum 1954 chuan, “The Lushai Hills District (Change of Name) Act, 1954″ hmangin, Lusei chauh huam awm taka “Lushai” min lo tihna thin atang chuan, Zohnahthlak zawng zawng min huamin, “Mizo District” tiin an thlak ta nghe nghe a nih kha.
“Mizo tawng” hmangtute hi kan tam ber a, chuvangin u ber chan changin nau zawk (minority) chu a huikhawmtu nih hi kan mawhphurhna niin ka hre takzet. Tuna kan awm ang hi chuan kan darhin, intifing tak siin hnam leh hnam kan la innghirngho zual telh telh mai ang tih a hlauhawm takzet a ni. Zofa-te luah chin, Burma ram leh Bangladesh velte nen kan insuihzawm tawh kumkhua kher lovang, mahse, “tanrual hi chakna a ni” tih hi hre rengin, identity hman danglam vang emaw mai main inen hrang lo ila ka duhin ka ngen a ni e. Racist ni lovin patriot ni zawk ila kan ropui thei zawk khawp ang.